Khi nào cần cân chỉnh Equalizer?

Ta tiến hành Equalizer khi nào? 

Có năm điểm mà bạn cần quan tâm trong một phiên ghi âm.

• Đầu tiên, âm thanh được cân bằng một cách riêng lẻ khi người chơi bắt đầu tự chơi để kiểm soát.
• Lần thứ hai là toàn bộ band nhạc đang luyện tập, hoặc chơi thử bài hát, bạn kiểm tra kỹ EQ của mỗi âm thanh so với các âm thanh khác.
• Sau đó trong quá trình trộn, mỗi âm thanh được cân bằng riêng lẻ trước khi xây dựng bản trộn.
• Quan trọng nhất, các bước hoàn thiện được thực hiện trên EQ của âm thanh khi được nghe trong cùng một hỗn hợp.
• Cuối cùng, một chút EQ trong quá trình biên tập – master. Đây là chỉ số EQ tổng thể cho toàn bộ hỗn hợp, và nó không cần thiết phải hoàn thiện ngay từ ban đầu.

Cân bằng EQ độc lập khi ghi âm vào multitrack

Bước đầu tiên của quá trình ghi âm chính là cân bằng từng âm thanh riêng lẻ. Hầu hết mọi người sẽ bắt đầu với trống.

Có một trường phái cho rằng không nên sử dụng EQ khi đang ghi âm multitrack. Ý tưởng này là kết quả của việc kỹ sư thiếu kinh nghiệm sử dụng EQ khi đang record multitrack. Nguyên nhân là do khi đã tiến hành EQ lúc ghi âm multitrack sẽ không thể nào quay lại chỉnh sửa nó trong quá trình trộn. Vì thế những kỹ thuật EQ cơ bản biến âm thanh như nghe giống trên CD là một lợi thế lúc đầu.

Nếu được, hãy tăng cường phần cao – high ngay từ đầu. Vì chúng sẽ hạn chế được vấn đề tạo ra tiếng rít của băng – tape machine, hoặc các tín hiệu âm thanh cao xấu khi chúng ta nâng cao trong quá trình trộn sau này.

EQ sớm hơn sẽ có lợi thế hơn. Bạn đang đi tới bản phối cuối cùng nhờ việc ghi âm với EQ lúc thu âm. Bởi, lúc thu âm mọi thứ đã được tinh chỉnh các khía cạnh để khiến bản thu nghe tuyệt vời, thậm chí band nhạc cũng sẽ nhận được kết quả và họ sẽ phản ánh lại với bạn ngay lúc đó. Ngày nay hầu hết các band nhạc đều làm việc trong các phòng thu lớn, họ mong muốn nghe được âm thanh gần như CD nhất.

Hầu hết các kỹ sư chuyên nghiệp đều biết điều cần làm trước khi tiến hành pha trộn. Hoặc những kỹ sư đã từng nghe band nhạc chơi trước đó, họ có hình dung về cách band nhạc muốn diễn đạt. Tuy nhiên, nếu bạn tiếp nhận một band nhạc mới, bạn chưa có ý tưởng, thì chắc chắn tiêu chí về âm thanh không quá đục, khó chịu, hoặc quá chói là ưu tiên hàng đầu khi tiến hành EQ trong quá trình thu.

Cân bằng nhạc cụ riêng lẻ trước khi trộn

Lần tiếp theo để điều chỉnh EQ chính là khi ban nhạc bắt đầu tập lại bài hát. Tại thời điểm này, bạn muốn kiểm tra EQ mối tương quan giữa các nhạc cụ với nhau. Chúng có bị lấn át nhau không, chúng có quá nhiều phần trầm khiến bài hát chảy ra hơn không, hoặc quá kích thích hay không.

Để làm cho quá trình dễ dàng hơn hãy làm theo cách sau:

Lần đầu quét các mức tần số cao và kiểm tra độ sáng tương đối của tất cả các âm thanh trong bài hát. Đảm bảo chúng sáng đều như bạn muốn. Chúng phải có độ sáng tương ứng, đôi khi một số âm thanh sáng hơn, hoặc bị làm mờ hơn âm thanh khác.

Thứ hai, quét tần số tầm trung, kiểm tra âm lượng tương đối của các tần số này trên các nhạc cụ khác. Các tần trung thường dễ phát hiện khi tăng nhiều. Đảm bảo các thiết bị có số lượng âm tầm trung như bạn muốn. Âm thanh có thể chứa một số lượng lớn tần trung, nhưng đôi khi bạn muốn nó nổi hơn để thu hút sự chú ý.

Thứ ba, quét các dải tần số âm trầm, kiểm tra âm lượng tương đối của các âm trầm trong dải trầm. Ví dụ, kiểm tra số lượng tương đối của âm trầm trong kick so với guitar bass. Hãy lắng nghe và đảm bảo rằng bạn không muốn bỏ sót bất kỳ một vấn đề gì.

Hãy nhớ rằng, những gì bạn làm với EQ chỉ mang tính tương đối. Thực tế, do cấu trúc của bản nhạc có phần khác nhau ở mỗi đoạn, các nhạc cụ có thời lượng chơi khác nhau ở mỗi dòng thời gian nên chúng sẽ khác nhau về cách chỉnh EQ. Mặt khác, tại mỗi thời điểm chuẩn bị của band nhạc, sẽ có những điều thay đổi, bởi vậy bạn cũng sẽ mất nhiều thời gian hơn trong công tác chỉnh EQ theo cách band nhạc mong muốn.

Bạn cũng nên nói chuyện trước với band nhạc điều gì sẽ diễn ra trong thời gian làm việc. Nếu bạn cho họ biết điều gì diễn ra, họ sẽ không nản lòng. Họ sẽ đánh giá cao điều bạn muốn làm.

Cân bằng riêng lẻ trong quá trình trộn

Khi bạn trộn một bài hát, trước tiên là thực hiện EQ trên những nhạc cụ riêng lẻ.

Nếu đã làm tốt điều đó trong phiên ghi âm, bạn có rất ít, thậm chí là không có việc gì để làm với EQ. Nếu không có vấn đề gì, không nên sửa nó.

Tuy nhiên, khi bạn làm việc với band nhạc, đôi tai bạn sẽ thích ứng với việc band nhạc chơi, bởi vậy có thể EQ lúc đó của bạn không được chính xác. Ngoài ra khi bạn đã hiểu rõ band nhạc chơi với nhau như thế nào, bạn cũng sẽ tinh chỉnh EQ phù hợp hơn.

Đa phần khách hàng hoặc chính bạn cũng sẽ đặt câu hỏi. Vì sao bản trộn ra có âm thanh không như họ tưởng tượng? Điều này cần giải thích thêm. Khi bạn đam mê và thích thú với âm thanh gốc, nhưng vấn đề nằm khâu xuất bản và hệ thống phát. Một số cách cài đặt phù hợp với việc phát hành trên CD, nhưng nó lại không phù hợp để phát hành trên radio, hoặc đơn giản khi bạn nghe trong xe ô tô sẽ khác hẳn âm thanh khi được nghe qua hệ thống loa của điện thoại. Căn bản thế giới thực không như bạn nghĩ, bạn sẽ chợt nhận ra bản nhạc của bạn nghe nó tệ thế.

Đừng quá lo lắng, bởi hầu hết mọi bản nhạc đều gặp vấn đề này. Bởi vậy quá trình mastering sẽ giúp âm thanh bạn phát hành tốt nhất trên các nền tảng, hệ thống phát…

Phần khác, với bộ trộn ít tốn kém, chắc chắn bạn sẽ không thể lắng nghe và kiểm soát tốt các dải trên EQ. Bởi vậy, khó lòng cân bằng đúng cách. Chính vì thế, cần ưu tiên sử dụng một bản nhạc tham khảo.

Cân bằng trong quá trình trộn cuối

EQ trong quá trình mixdown, tức là trước khi xuất bản trộn sẽ cho bạn âm thanh chân thực nhất. Hãy nhớ rằng, âm thanh này là âm thanh không phải để phát hành, âm thanh này là âm thanh khiến bạn hài lòng. Bởi vậy, cấp độ kiểm soát ở đây là tổng thể bài nhạc.

Bạn hãy kiểm tra các dải tần âm thanh: high, mid và low. Nếu nó tốt, hãy tinh chỉnh nhẹ nhàng theo ý thích của bạn.

Có thể hiểu một cách khác, EQ lúc trộn ban đầu khiến cho mọi thứ hòa hợp. Có thể sự hòa hợp đó hơi tối, hoặc hơi sáng. Lúc này với EQ cuối khi trộn khiến tổng thể cân bằng hơn, sáng hơn và đẹp hơn.

Ví dụ, bạn có thể thêm một chút nhỏ ở 12.000 Hz vào âm thanh tần số cao, hỗn hợp tổng thể nghe sẽ lấp lánh. Hoặc tạo một bản gửi ra một cách sáng sủa và thu hút hơn.

Trong quá trình này, ngay lập tức bạn có thể nhận ra các vấn đề của nhạc cụ. Bởi vậy rất có thể, bạn sẽ quay lại quá trình trước đó và cân bằng trên track riêng lẻ nhằm cân bằng lại tổng thể chung. Hoặc khiến âm thanh thú vị hơn.

Cân bằng trong quá trình biên tập – Mastering 

Có hai công việc EQ được thực hiện chính trong quá trình biên tập.

Đầu tiên là những sửa chữa nhỏ, nếu như EQ tổng thể không thể làm việc ổn định. Nhưng nếu nó vẫn quá tệ, hãy quay lại bản phối. Điều chỉnh lượng âm trầm hoặc bổng cho đến khi bạn cảm thấy hài lòng.

Thứ hai, EQ tổng thể được điều chỉnh để làm cho âm trầm, trung, bổng tổng thể giống nhau hơn từ bài này sang bài khác. Một lần nữa, nếu sự khác biệt quá rõ rệt, bạn cũng cần quay trở lại bước phối bài hát.

Có rất nhiều điều để thực hiện với việc biên tập, vì bản nhạc không còn là một cá thể đơn thuần nữa.

• Xem thêm: Tần số từ cấu trúc sóng hài Harmonics
• Xem thêm: Cấp độ động lực học khi kết hợp của Panning